Zomertijd en energieverbruik

Afgelopen weekend ging de zomertijd weer in. Dat kostte ons een uurtje slaap, maar het zorgt er wel voor dat we nu langere, lichtere avonden hebben. In Nederland is het gebruik van zomertijd door de jaren heen normaal geworden, maar in veel andere landen kennen ze maar één standaardtijd: de (voor ons) wintertijd. Waarom gebruiken we in Nederland eigenlijk de zomertijd?

Invoering zomertijd

In 1977 voerde Nederland de zomertijd in. Het idee hierachter was het besparen van energie. Ten tijde van de invoering werden er meerdere energiebesparende maatregelen ingevoerd om de gevolgen van de oliecrisis uit 1973 te beperken. Overigens was het niet voor het eerst dat Nederland de zomertijd invoerde; dit gebeurde ook al tijdens de Eerste Wereldoorlog in 1916. Toen werd de invoering datzelfde jaar weer ingetrokken. Samen met Nederland zijn er nog ongeveer 70 andere landen die meedoen aan zomer- en wintertijd.

Energie besparen

Door de komst van de zomertijd kunnen we langer gebruik maken van het zonlicht en hoeven de lampen minder snel aan. Bovendien is het in de zomer en lente over het algemeen een stuk warmer dan in de herfst en winter, waardoor ook kachels lager of zelfs uit staan. Je zou dus zeggen dat het energieverbruik door de zomertijd afneemt, maar is dit ook zo?

Het gas- en stroomverbruik is in de zomer wel degelijk minder (respectievelijk 8 en 3 keer). Tegelijkertijd moet hier wel een kanttekening bij worden geplaatst, want zodra de wintertijd weer ingaat gebruiken huishouden 2,6 procent meer stroom. Ongeveer 0,5 procent daarvan is aan de wintertijd toe te schrijven, de rest heeft te maken met het korter en kouder worden van de dagen. Verder gebruiken we tegenwoordig veel meer elektrische apparaten dan in de jaren zeventig toen de zomertijd werd ingevoerd. In tegenstelling tot de verlichting, heeft het tijdstip waarop de zon ondergaat meestal geen invloed op het gebruik van apparaten als laptops en tv’s. Ten slotte is de verlichting een ook stuk energiezuiniger geworden, waardoor de invloed van de zomertijd op het energieverbruik veel minder zichtbaar is dan vroeger.

Nadelen

Er bestaan veel discussies over het wel of niet afschaffen van de zomertijd. Zo zijn er mensen die last hebben van het uur korter slaap. Het kost hen weken om zich aan de nieuwe tijd aan te passen. Daardoor kunnen ze een slaaptekort oplopen, wat vervolgens weer nadelige effecten heeft voor de gezondheid. Een voorbeeld hiervan is de vergrote kans op overgewicht en diabetes.