Door blijvende hoge energieprijzen komen 1 op 7 huishoudens in geldnood

Energieprijzen

De blijvende hoge energieprijzen beginnen steeds meer invloed te hebben op de financiële toestand van Nederlandse huishoudens. Consumenten betalen meer voor energie voor hun huis en daarnaast zorgen hogere energieprijzen voor een prijsstijging van andere vaste lasten. Als deze prijzen op de lange termijn hoog blijven dan wordt het voor 1,2 miljoen Nederlandsche huishoudens lastig om hun maandelijkse lasten te blijven betalen.

Donker scenario

Het Centraal Planbureau (CPB) concludeerde met een stresstest dat bijna 15 procent van alle huishoudens in de knel komt te zetten als de hoge kosten voor levensonderhoud aanblijven. Hierbij wordt uitgegaan van het donkerste scenario. Dit is op basis van een verzevenvoudiging van de energieprijzen ten opzicht van april 2021, toen al bijna 500.000 huishoudens moeite hadden om de rekeningen te betalen. In mei 2022 was er al een vervijfvoudiging van de energieprijzen te zien, dus realistisch is het scenario zeker. Het basisscenario waar het CPB vanuit gaat is nog steeds niet rooskleurig, maar wel een stuk milder. Hierbij blijven de energieprijzen drie keer zo hoog ten opzichte van april 2021.

Kwetsbare huishoudens

Niet alleen de lage inkomensklasse heeft het lastig. Steeds vaker komen daar middenklasse huishoudens bij. Middenklasse huishoudens hebben over het algemeen een hogere financiële buffer waarmee grote tegenslagen, zoals de huidige hoge prijzen, kunnen worden opgevangen. Naar verwachting gaat dit over ongeveer de helft van de 15 procent die in de financiële problemen komt. De meest kwetsbare groep zijn bijstandsgerechtigden, aangezien deze groep geen financiële buffers heeft.

Oplossingen

Volgens het CPB bieden generieke maatregelen, zoals het verlagen van accijnzen en belastingen, geen lange termijn oplossing. Bovendien zijn deze maatregelen niet effectief genoeg voor de doelgroepen die in de geldproblemen komen. Ook de 800 euro tegemoetkoming voor mensen met een laag inkomen helpt deze doelgroep maar tijdelijk uit de problemen. Maatregelen die zich direct focussen op de kwetsbare doelgroepen op de lange termijn kunnen wel een oplossing bieden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verhogen van het minimumloon en de uitkeringen.